ارسال به 

معمولا قبل از بروز سکته مغزی علائم هشدار دهنده‌ای وجود ندارد و یا اینکه علائم بسیاز جزئی هستند.بعد از بروز سکته مغزی بیمار باید بلافاصله در بیمارستان بستری گشته تا از بروز صدمات دائمی به مغز جلوگیری شود.عوارضی که بعد از سکته مغزی ایجاد می‌شود بستگی به محل سکته و وسعت بافت‌های گرفتار شدهٔ مغز دارد. برای مثال اگر سکته در قسمت عقبی مغز رخ دهد این احتمال وجود دارد که بخشی از توانایی بینایی از دست برود.

اثرات سکته عمدتا به محل انسداد و وسعت بافت مغزی صدمه دیده بستگی دارد اما به دلیل اینکه یک طرف مغز کنترل اعمال اندام های سمت مخالف را بعهده دارد برای مثال سکته در قسمت راست منجر به مشکلات نورولوژیک اندام های سمت چپ بدن (سمت راست صورت) می شود که ممکن است هر یک از حالت های فلج یک سمت بدن ، مشکلات بینایی و از دست دادن حافظه را سبب می شود.

اگر سکته در قسمت چپ مغز روی دهد،سمت راست بدن(و قسمت چپ صورت)تحت تاثیر قرار می گیرد و مشکلاتی همچون فلج قسمت راست بدن ،اختلالات کلامیف مدل رفتاری کند و زوال حافظه ایجاد می کند

عوارض سکته مغزی از عوارض خفیف و گذرا مثل تاری دید تا عوارض فلج کننده دائمی و یا حتی مرگ را شامل می‌شود.
اگر این علائم در طول ۲۴ ساعت از بین بروند ٬ این وضعیت را اصطلاحا حمله ایسکمی گذرا (transient ischemic attack) می‌نامند که یک علامت هشدار دهنده از یک سکته مغزی احتمالی در آینده می‌باشد.سکته مغزی سومین عامل مرگ و میر در جهان است.

(برشی از مغز کسی که سکته مغزی حاد داشته است)

انواع سکته مغزی:

حدود نیمی از تمام موارد سکته‌های مغزی بر اثر بسته شدن یک شریان مغزی با یک لخته خون که به آن اصطلاحا ترومبوز مغزی گفته می‌شود ایجاد می‌گردد.دیگر عوامل عمده سکته مغزی را آمبولی مغزی و خونریزی مغزی تشکیل می‌دهند.
آمبولی مغزی وقتی رخ می‌دهد که تکه‌ای از یک لخته خون که در جای دیگر بدن مثل قلب یا رگ اصلی گردن ساخته شده ٬ خود را از طریق جریان خون به یکی از شریان‌های خون‌رسان مغز برساند و در آنجا گیر کند.حدود یک چهارم از سکته ‏های مغزی بر اثر آمبولی مغزی بروز می‌کنند. خونریزی مغزی باعث حدود ۲۰٪ سکته‌های مغزی می‌باشد بر اثر پاره شدن یکی از شریان‌های مغز ایجاد می‌شود.در این موارد خون بر روی بافت‌های اطراف آن ریخته می‌شود.
لخته‌های خونی که باعث ترومبوز و آمبولی مغزی می‌شوند احتمال زیادی دارند که در یک شریانی که بر اثر آترواسکلروسیس آسیب دیده‌است ساخته شده باشند. تصلب شراین وضعیتی است که در آن دیواره رگ‌ها بر اثر رسوب چربی سفت می‌شود. عواملی که باعث افزایش احتمال ایجاد تصلب شراین می‌شود عبارتند از سیگار کشیدن ٬ مصرف زیاد چربی در رژیم غذایی ٬ دیابت و وجود مقدار زیادی چربی در خون.

آمبولی مغزی ممکن است بر اثر اختلال در ریتم ضربان قلب ٬ اختلالات دریچه‌ای قلب و یا سکته قلبی که به تازگی رخ داده‌است ٬ ایجاد شود که تمام این موارد می‌توانند باعث ساخته شدن لخته خون در قلب شوند. خطر بروز آمبولی مغزی ٬ ترومبوز مغزی و خونریزی مغزی با بالا رفتن فشار خون افزایش می‌یابد. در بیماری سلول داسی شکل (سیکل سل) که یک ناهنجاری گلوبول‌های قرمز خون می‌باشد ٬ بخاطر شکل گوبول‌های قرمز که به صورت داس درمی‌آیند و احتمال چسبیدن به هم و گیر کردن در عروق خونی را دارند ٬ خطر ترومبوز مغزی افزایش می‌یابد. گاهی ترومبوز ممکن است بر اثر تنگ و باریک شدن شریان‌های خون رساننده به مغز بخاطر التهاب ایجاد گردد. التهاب شریان ممکن است به علت وجود یک بیماری خود ایمن مثل پلی آر تریت ندوزا ایجاد شود. در این بیماری سیستم ایمنی بدن به بافت‌های سالم بدن حمله می‌کند.

 (سی تی اسکن یک خونریزی مغزی را نشان میدهد)

عوامل خطر آفرین:

1- افزایش فشار خون ، کنترل فشار خون مهم ترین اقدام در پیگیری از سکته مغزی

2- بیماری قلبی عروقی

3- بالا بردن کلسترول

4- چاقی

5- افزایش سطح

6- هماتوکریت

7- دیابت

8-از جمله نکات بسیار مهم و ضروری که باید مورد توجّه خانم­ها قرار گیرد؛ اثرات مخرّب قرص­های ضدبارداری، به خصوص سکته­ی مغزی است.

مصرف این قرص­ها افرادی را که زمینه­ی دیگری، همچون: فشار خون بالا، کلسترول بالای خون، سردرد میگرنی و سن بالای 40 سال دارند، مستعد ابتلا به سکته مغزی می­نماید.

سایر موارد مثل مصرغ دخانیات و الکل ، سوء مصرف داروها و ...

علایم سکته مغزی:

در بیشتر افراد علایم سکته مغزی به سرعت و در عرض چند ثانیه یا چند دقیقه بعد از وقوع سکته خود را نشان می‌دهند.علایم هر سکته مغزی بستگی به قسمتی از مغز دارد که دچار گرفتاری شده است.این علایم امکان دارد شامل موارد زیر گردد:

۱-ضعف و کرختی صورت وبازوها یا پاها به خصوص در یک طرف بدن(همی پارزی)
۲-فلج صورت . بازو و پاها در همان طرف(همی پلژی)
۳-عدم تعادل و لنگ زدن(آتاکسی)
۴-اختلال در تکلم یا در درک کلام(دیس آرتری)
۵-اشکال در بلع (دیس فاژی)
۶-کرختی و سوزش قسمت‌های بدن-اشکال در درک وضعیت و موقعیت(پارستزی)
۷-دو بینی-تاری دید یا از دست دادن بینایی به خصوص در یک چشم
۸-سردرد شدید و ناگهانی
۹-از دست دادن حافظه کوتاه مدت وطولانی مدت-اختلال در قضاوت
۱۰-سرگیجه بدون دلیل و سقوط ناگهانی
۱۱-بی اختیاری ادرار و مدفوع
۱۲-اشکال در پیدا کردن کلمات و فهمیدن آن چیزی که دیگران می‌گویند.
۱۳-عدم توانایی در انجام حرکات ظریف.
اگر سکته مغزی شدید باشد ٬ قسمت‌هایی از مغز که کنترل تنفس و فشار خون را بر عهده دارند ممکن است گرفتار شده و یا اینکه ممکن است شخص به اغماء رفته و نتایج مرگباری را به دنبال داشته باشد.

نحوه درمان:

پیش­گیری از بروز عوامل خطر بهترین و اولین گام است.

ترک سیگار، کنترل فشار خون، کنترل کلسترول و قند خون، پیاده روی و ورزش، الفبای پیشگیری به شمار می­آیند.

مصرف سبزی­جات، میوه­جات، نان­های حاوی سبوس، روغن زیتون، روغن برزک و روغن رپس Raps، کاهش مصرف قند و نمک، مصرف نمودن ماهی و غذاهای دریایی از جمله توصیه­های پزشکی است.

درمان اولیه پس از وقوع یک سکته مغزی شامل تحت نظر گرفتن دقیق فرد و انجام اقدامات پرستاری برای محافظت راه تنفسی او می‌باشد.اگر در سی تی اسکن دیده شد که یک لخته خون در شریان وجود دارد ٬ باید فورا با استفاده از داروهای ترومبولیتیک اقدام به حل کردن آن نمود.این درمان ممکن است باعث بهبود عواقب سکته مغزی بشود اما در هر موردی نباید آن را بکار برد ٬ زیرا باعث افزایش خطر بروز خونریزی در مغز می‌شود.
انجام درمان طولانی مدت برای کاهش خطر وقوع سکته‌های مغزی بعدی بستگی به این دارد که علت ایجاد این سکته مغزی چه بوده‌است.اگر علت آن یک آمبولی مغزی بوده‌است ٬ داروهایی مثل آسپیرین یا وارفارین تجویز می‌شود تا با رقیق کردن خون از وقوع لخته‌های خون جلوگیری کند.اگر مشخص شد که یک شریان دچار تنگی شده‌است ممکن است با جراحی بتوان آن را باز نمود.بعد از بروز یک سکته مغزی که علتش خونریزی و پاره شدن یک شریان بوده‌است ٬ درمان بر روی زمینهٔ ایجاد کننده آن متمرکز می‌شود.درمان طولانی مدت آن ممکن است شامل تجویز داروهای ضد فشار خون باشد تا فشار خون را پایین آورده و از احتمال خونریزی‌های بعدی جلوگیری کند.اگر سکته مغزی بر اثر التهاب شریان باشد ٬داروی کورتون دار تجویز می‌شود.

در تمام موارد سکته‌های مغزی ٬ درمان‌های توانبخشی مثل فیزیوتراپی و گفتاردرمانی چه در بیمارستان و چه در خانه ضروری می‌باشد.بدون شک یکی از مهمترین مراحل درمانی بیماران سکته مغزی توانبخشی تحت نظر یک تیم توانبخشی است که اعضائ تیم شامل کاردرمانگر فیزیوتراپیست ارتوپدی فنی ،شنوایی شناس ،گفتار درمان ،بینایی شناسی روانکاو پرستار توانبخشی مددکار اجتماعی و می باشد. تغییر عادات و نحوه زندگی مثل کم کردن میزان چربی در رژیم غذایی ترک کردن استعمال دخانیات می‌توانند باعث کاهش خطر بروز یک سکته مغزی دیگر آینده شوند.پیش بینی عاقبت یک سکته مغزی بسیار دشوار است و بستگی زیادی ه عوامل ایجاد کننده آن دارد.معمولا یک سوم افراد بعد از سکه مغزی به بهبودی کامل یا نسبتا کامل دست می‌یابند.یک سوم دیگر از افراد نیز دچار ناتوانی‌هایی به صورت دائمی می‌شوند.اگر مشکلاتی که برای افراد بعد از سکته مغزی ایجاد شد در طول ۶ ماه بهبود نیابد احتمالا این مشکلات دائمی خواهند بود.حدود ۲۰٪ از افرادی که دچار سکته مغزی می‌شوند در عرض یک ماه فوت می‌کنند

مراقبت بیماران سکته مغزی:

مرحله حاد: مرحله حاد معمولا بین 48 تا 72 ساعت طول می کشد. در مرحله حاد حفظ راه هوایی، تنفس ، و گردش خون از اولویتهای مراقبت درمان است اگر علائمی که قبلا گفته شد در یک نفر نمایان شود باید اقدامات زیر را بلافاصله انجام دهید.

بلافاصله مورد را به اورژانس 115 اطلاع دهید.

- در صورت عدم نبض و تنفس عملیات احیای قلبی ریوی (CPR) را شروع کنید.

- به هیچ وجه از راه دهان چیزی به بیمار ندهید.

- دهان بیمار را با ساکشن یا با دو انگشت دست به روش جارویی تمیز کنید.

- راه هوایی بیمار را با دادن وضعیت مناسب به سر باز کنید.

- سر بستر بیمار را کمی بالا بیاورید .(اگر فشار خون بیمار پایین نباشد)

- بیمار را تقریبا به یک پهلو بچرخانید.( اگر بیمار ترومایی نباشد)

- لباسهای تنگ بیمار را شل یا آزاد بکنید.

- به بیمار اکسیژن بدهید.

- بلافاصله بیمار را به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال بدهید.

مراقبت از سیستم گوارشی:

این بیماران اغلب به دلیل نداشتن رفلكس بلع دارای لوله معده هستند كه از این طریق تغذیه می شود به همین دلیل دهان شویه هر 4 تا 6 ساعت انجام می شود و بعد از هر بار غذا دادن از طریق لوله با مقداری آب شسته شود. رژیم غذایی نرم و مایعات است جهت پشگیری از زخم های معده ناشی از استرس دادن آنتی اسید و دور نگه داشتن آنها از استرس لازم است.

مراقبت از مجاری ادراری:

این بیماران دچار بی اختیاری در دفع ادرار و مدفوع هستند و ممكن است دارای سندهای ادراری خارجی یا داخلی باشند كه جهت پیشگیری از احتباس ادراری دفع مایعات باید كنترل شود.

در صورت كدر شدن رنگ ادرار و یا خونی شدن بهتر است لوله تعویض شد (در غیر این صورت هر 7 تا 14 روز یكبار تعویض آن كافی است) شست و شوی ناحیه لازم است و جهت كنترل دفع مدفوع بهتر است بیمار را عادت داد كه در ساعات مشخصی دفع صورت گیرد در صورت بروز اسهال و یا یبوست های طولانی با پزشك مشورت شود.

مراقبت از چشم:

در صورتی كه فرد در پلك زدن دچار مشكل می باشد بهتر است از قطره های اشك مصنوعی استفاده شود.

مراقبت از پوست:

به دلیل نداشتن حركت احتمال زخم شدن پوست در نواحی اتصال با زمین وجود دارد به خصوص در افرادی كه دچار بیماری دیابت ( قند) هستند جهت پیشگیری بهتر است هر 2 ساعت وضعیت بیمار تغییر یابد. ماساژ نواحی تحت فشار لازم است از حلقه های هوایی و یا درست كردن حلقه هایی از پارچه و قرار دادن آن درزیر ناحیه پوست قرمز و یا تحت فشار از تماس با زمین جلوگیری می كند. شست و شوی مرتب پوست با آب و صابون ( و یا شامپوی بچه) در صورت بروز زخم استفاده از پانسمان و یا مراجعه به پزشك جهت انجام كشت از ترشحات زخم و یا برداشتن پوست خشك و تیره رنگ لازم است. استفاده از آنتی بیوتیك در این مواقع ضروری است.

مرطوب نمودن هوای دمی :

در بیمارانی كه لوله های معده و یا تراكئوستومی ( راه هوایی مصنوعی ) دارند هوای تنفسی آنها بدلیل خشكی مخاط مرطوب نیست كه بهتر است از دستگاه بخور و مرطوب كردن هوای اطاق از این امر پیشگیری شود.

تخلیه ترشحات از مجاری هوایی:

فیزیوتراپی تنفسی بسیار اهمیت دارد می توان این را تشویق به سرفه و تنفس عمیق كرد 0 میتوان كف دست ها را با ضربه ملایم به پشت بیمار زد تا به خروج ترشحات كمك كرد.

فیزیوتراپی اندام ها:

جهت جلوگیری از تحلیل رفتن و ضعف عضلات اندامها را حركت داد و مفصل ها را باز و بسته كرد تا از خشكی مفاصل جلوگیری شود و از لخته شدن خون در آنها جلوگیری كرد در صورت داشتن ورم در دستها و پاها میتوان با كمك یك بالش و یا پتو آنها را بالاتر از سطح بدن قرار داد.

كمك به خواب و استراحت:

بی خوابی در این بیماران شایع است روشن بودن چراغ- سرو صدا می تواند موجب بی خوابی این بیماران گردد تجویز آرام بخش طبق دستور پزشك نیز به خواب آنها كمك می كند.

حمایت روانی:

ایجاد یك ارتباط خوب می تواند از بوجود آمدن استرس و در نتیجه زخم معده در این بیماران جلوگیری كند دادن داروی آنتی اسید و یا سایمتیدین در این بیماران طبق دستور پزشك صورت می گیرد ایجاد می كند.

محافظت از صدمات:

در صورت بی قراری و حركات غیر ارادی این بیماران باید اطراف تخت و یا رختخواب نرده و یا بالش گذاشت قرار دادن وسایل گرمازا و یا برقی در نزدیكی آنها می تواند خطراتی را بوجود آورد. هنگام چرخش و حركت دادن بیمار مراقب راه هوایی آنها باشید تا خفگی پیش نیاید.

ارزیا

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: